Gemeente, ontwikkelaars en corporaties buigen zich in Lagerhuis over toekomst Soest

1 oktober 2019

Hoe houden we Soest vitaal? Dat was de vraag waarover de gemeenteraad en het college van B&W zich vrijdag 27 september bogen met ontwikkelaars en woningcorporaties uit de regio. Heilijgers had het werkbezoek omgezet in een Lagerhuisdebat dat burgemeester Rob Metz zeer beviel: “Dit was een constructieve discussie, met uiterst bruikbare informatie uit de vastgoedwereld, waarmee we begin 2020 onze woonplannen en omgevingsvisie verder kunnen ontwikkelen.”

Het Lagerhuisdebat maakte onderdeel uit van een ronde werkbezoeken van gemeenteraadsleden en het Soester college om beleidsplannen te toetsen aan de praktijk. De grote opkomst maakte duidelijk dat zowel de gemeente als de ontwikkelaars en woningcorporaties dit uiterst serieus namen. De voorstelronde bracht al snel de rode contour – het gebied waarbinnen gebouwd zou kunnen worden – en de groene contour – het gebied waarin bij voorkeur niet gebouwd zou moeten worden aan de oppervlakte.

Doorstroming
VVD, LAS, PvdA en GGS legden hierbij al snel hun partijpolitieke voorkeuren op tafel. Het bleken nuances. Al snel waren alle partijen het erover eens dat als Soest aantrekkelijk, leefbaar en vitaal wil blijven, er doorstroom moet worden gecreëerd. De zaak zit nu op slot en Soest vergrijst. Jongeren en jonge gezinnen komen moeilijk aan een woning. Dit deels door complexe financiering en (studie)schulden, maar ook zeker door scheefwoners of senioren die in veel te grote huizen blijven wonen. Hebben we behoefte aan sociale huur, gewone huur of koop? Over de beperkte mobiliteit was de raad het eens: “We kunnen ze alleen niet dwingen te verhuizen. We zullen moeten zorgen dat ze dat zelf graag willen, door aantrekkelijke alternatieven te bieden.”

Een andere vraag die de gemoederen bezighield was: Hoe houden wij de starterswoningen beschikbaar voor de startersmarkt op lange termijn? Nu kopen starters hun eerste woning voor een lage prijs en verkopen deze met een enorme winst. De woning is dan niet meer bereikbaar voor de starter. Geopperd werd een terugverkoopregeling. Hierbij is de koper verplicht om de woning terug te verkopen aan gemeente tegen een vooraf overeengekomen prijs.

Rode en groene contour
De conclusie dát er in Soest en Soesterberg gebouwd of geherstructureerd moet worden werd door de raadsleden wel gedeeld. Over de manier waarop verschilden de meningen. De ontwikkelaars en corporaties zagen diverse opties. Kijkend naar de rode contour werd gesproken over hoger bouwen en verdichten. En, hoe zinnig is de hoge parkeernorm nog met het oog op onze toekomstige mobiliteit of het goede OV? Er liggen nu grote parkeerplekken op centrumlocaties ongebruikt. Moet parkeren eigenlijk nog wel bovengronds?

De rode contour bleek voor het merendeel van de raadsleden geen absolutisme: “We moeten kijken welke plekken we binnen de groene contour koesteren en waar we zeker niet aan willen komen. Er zijn ook daar best enkele woninglocaties denkbaar. Maar dan moeten we ook de voorzieningen clusteren en kun je beter niet versnipperen.” Een randstadgemeente ziet Soest zichzelf niet worden, wel neemt het zelf de regie en ontwikkelt het de woon- en omgevingsvisie die aantrekkelijk is voor alle leeftijdsgroepen.

Bouwopgave
Directeur Arjan van Asselt van Heilijgers gaf de raadsleden daarbij de volgende handvatten mee: “Demografische ontwikkelingen zijn cijfers die u bij het CBS kunt opvragen. Leg daar de huidige woningvoorraad en politieke wensen en ambities naast en u leidt daar voor de gemeente Soest vrij eenvoudig de bouwopgave voor de komende jaren uit af. Die analyse is – samen met die van beschikbare bouwlocaties – in de basis goed te maken. Uitgaande van beschikbare oppervlaktes weet u dan ook in welk soort woningen en in welke bouwvolumes zich dat vertaalt.”

Quotum
Ard de Jong van LATEI pleitte voor de nivellerende rol van woningcorporaties: “Als we doorstroming willen dan is betaalbare sociale huur één van de sleutels. Dat betekent dat de gemeente helder moet zijn in haar toewijzingsbeleid, waardoor sociale huren die nu betaalbaar zijn, dat ook blijven. Alles draait om passend wonen. Laten we dat aan de vrije markt, dan wint de hoogste bieder en kun betaalbaar wonen verder vergeten. Hij brak een lans voor een verplicht quotum voor sociale woningbouw. Hierdoor ontstaat er een gelijk speelveld voor alle ontwikkelaars die gronden kopen. Ook kunnen woningcorporaties weer aan tafel schuiven en de behoefte invullen om sociale woningen te realiseren.”

Het slotwoord was voor burgemeester Rob Metz die dat voor de gelegenheid direct uit zijn mouw schudde: “Deze Lagerhuis-opstelling bevalt me. Misschien moet ik die eens meenemen in onze eigen plannen”, grapte hij. “Het was openhartig en nuttig, van alle kanten. Hier kunnen we mee verder.”

Nieuwsoverzicht
Deel dit verhaal