Woonzorgcentrum Mariënhorst, Soest

Grondige vernieuwing

We kunnen beter zeggen ‘wat niet’. De vinklijst is nagenoeg oneindig. Zo worden de gevels na-geïsoleerd, gesausd en deels voorzien van facings die samen met de nieuwbouw een mooi geheel vormen. Het voegwerk wordt uitgehakt en vernieuwd. Alle beglazing wordt verruild voor hoogwaardig isolatieglas, houtconstructies worden vernieuwd én geïsoleerd, zodat de comfortbeleving stevig toeneemt. De platte daken worden niet alleen voorzien van extra isolatie en nieuw bitumen, maar krijgen er ook fraaie felsbeplating, dakkapellen en -ramen bij. Rondom worden er opener balkonhekken geplaatst en de balkonvloeren komen op dorpelloos niveau. Extra ramen en balkons geven extra lichtinval en alle verdiepingen krijgen frisse kleuren en stoffering. De beide entrees van de gebouwen worden vernieuwd en vergroot. En niet in de laatste plaats zorgen we er samen met Lomans installaties voor dat alle woningen een nieuw CO2 gestuurd mv-systeem krijgen waardoor energielabel B wordt bereikt. Daarnaast krijgen alle gebouwinstallaties een update.

Pyjamaatje

Bij de renovatie worden alle verhuisbewegingen en werkzaamheden communicatief en logistiek minutieus op elkaar afgestemd. Het contact met de mensen is de sleutel. Anders kom je geen steek verder. Uitvoerder Gerard Pellikaan erkent de impact: “Voor werkzaamheden aan de luchtkoker moet je zien dat de bewoners op vier verdiepingen boven elkaar ’s ochtends om 7.00 uur tegelijk de deur open doen. En dat is voor die mensjes vroeg hoor. Je vertelt het ze soms drie keer. En de vierde keer horen ze het voor het eerst. Geeft niks. Het geheugen loopt wat terug. Sommigen rollen net uit bed. Staan ze daar nietsvermoedend in hun pyjamaatje. Voor heel even ben je dan hun extra familielid of de thuiszorg. Dat inlevingsvermogen moet je hebben. Een gebouw is van steen. Wij leveren uiteindelijk mensenwerk.”

Eenzaamheidsvirus

Communicatie is alles. Direct bij de start hebben we aangestuurd op de Heilijgers-methodiek. Werkvoorbereider Teun Pasterkamp vat het proces kort samen. In kleine groepen van bewoners hebben we powerpointjes gepresenteerd. De tijd nemen, veel herhalen en toelichten. Dit gaan we doen, dat gaat het betekenen. Dingen visueel maken en veel kleuren gebruiken. Voortdurend is er een ‘ombudsman’ aanspreekbaar. Daarna volgden de zogenaamde ‘warme opnames’, waarbij alle bewoners in hun eigen huis bezocht werden: 73x Horst en 78x Heuvel. “Dan hangt de tong op je schoenen hoor”, valt Gerard bij. Met elke bewoner de staat van de woning inventariseren, eventuele wensen bespreken en uitleggen in welke fases de werkzaamheden gedaan worden. En voor de start een brief en planborden in de hal. Dat werkte perfect. “Maar dan komt de dag dat het echt gaat gebeuren, en sta je bij ze voor de deur”, kaatst Gerard. “De meesten beginnen er tegen die tijd wel lol in te krijgen. Een praatje op de gang, een beetje aandacht. Hun eenzaamheidsvirus is gelijk weg!”

Koptelefoons

Teun bevestigt dat het werken in een bewoonde omgeving uitdagend is, maar niet ongewoon voor Heilijgers: “Maakten we een beetje geluid, dan hadden we geluidskappen bij ons. Zagen we al voegen uithakkend al die ‘koptelefoons’ achter de ramen voorbij komen. Voor hen was het silentdisco. In de sloop- en bouwperiode is er voor de bewoners een rustappartement beschikbaar, maar er was nog niemand die er prijs op stelde.”

4RinEU

De voorgevel van de Mariënheuvel maakt onderdeel uit van het Europese 4RinEU-project (Robust and Reliable technology concepts and business models for triggering deep Renovation of Residential buidings in EU) om te kijken wat de extra verduurzamingsmaatregelen als voorzetgevels, triple glas, ventilatiesystemen en het wegwerken van koudebruggen opleveren. In drie verschillende klimaatzones – Noorwegen, Spanje en Nederland – zullen hiervoor nul- en 1-metingen worden gedaan.

Die fase 2 was helaas nog net niet afgerond toen corona om zich heen greep. “Onze eigen werkprocedures en die van Bouwend Nederland zoals 1,5 meter afstand en desinfecteren, hanteerden we al. Maar de bewonerscommissie bijpraten ging niet meer”, vertelt Gerard. Heilijgers wilde de verantwoordelijkheid voor eventuele besmetting niet nemen. In huis werken bij een risicogroep, terwijl het hele land z’n eigen familie nog niet eens in het verpleeghuis mag bezoeken was geen optie vond de directie. Het duurde enkele maanden voordat het virus door allerlei maatregelen voldoende was teruggedrongen en de renovatie kon hervatten. Ook dát is zorgen voor de zorg.